تشویق کودکان و نوجوانان به درس خواندن

چطور کودکان را برای درس خواندن تشویق کنیم؟ این سوال یکی از چالش بر انگیزترین موضوعاتی است که ذهن بسیاری از معلمان و همینطور والدین را به خود مشغول کرده. به طور کلی نشستن در کلاس های رسمی که به مطالب علمی و جدی پرداخته می‌شود ممکن است برای بسیاری از دانش آموزان کسل کننده باشد و سبب شود تا انگیزه خود را برای درس خواندن از دست بدهند.

اما لازم است تا معلمان و والدین در این مسیر همراه دانش آموزان باشند و سعی کنند فضای صمیمانه تری را برای ترغیب به تحصیل در نظر بگیرند. در ادامه این مطلب قصد داریم تا به چند ترفند موثر برای افزایش انگیزه درس خواندن در دانش آموزان به معلمان و همینطور والدین بیاموزیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید:

ترفندهای موثر برای معلمینی که می‌خواهند انگیزه درس خواندن در دانش آموزان ایجاد کنند!

معلم مهم ترین نقش را در ایجاد انگیزه دانش آموزان برای درس خواندن ایفا می‌کند؛ بنابراین این موضوع مهم است که بتواند رابطه صمیمانه ای با کودکان برقرار کند تا کلاس به یک محیط گرم و صمیمی برای یادگیری مطالب درسی تبدیل شود.

به طور کلی ترفند هایی که در این راستا به شما کمک می‌کند موارد زیر را شامل می‌شود:

ایجاد فضایی مثبت و ترغیب کننده برای درس خواندن

ایجاد انگیزه درس خواندن در دانش آموزان کار دشواری است زیرا موضوعی که برای یکی از دانش آموزان جالب است احتمال دارد برای فرد دیگر جذابیت نداشته باشد و همین امر سبب شود تا کلاس برای او خسته کننده به نظر بیاید.

اما اگر معلمان بتوانند محیط خشک و رسمی کلاس را به یک محیط صمیمانه تبدیل کنند، میل و رغبتی در دانش آموزان ایجاد می‌شود که بتوانند به صحبت های معلم خود گوش دهند و ارتباط خوبی نیز با او برقرار کنند. زمانی که دانش آموزان مطمئن شوند که معلمشان بهترین فرد برای کمک کردن به آنها است با میل و اشتیاق بیشتری در کلاس درس حضور پیدا می‌کنند و به مطالب درسی گوش می‌دهند.

ایجاد حس خوب در دانش آموزان

ممکن است در روزهای اول مدرسه، کودکان نتوانند با شما ارتباط بگیریند. اما سعی کنید اعتماد آنها را به دست آورید و به آنها ثابت کنید که قرار است مطالب جالب و مفیدی را در اختیارشان قرار دهید. روانشناسان ثابت کرده اند ایجاد روابط حمایتی بین دانش آموزان و معلمان تاثیر مثبتی بر مشارکت های کلاسی و دستاوردهای داش آموزان دارد. به این دلیل است که وقتی دانش آموزان احساس حمایت می‌کنند راحت تر افکار و ایده های خود را در بحث های کلاسی مطرح می‌کنند، خود را به چالش می‌کشند و زمانی که سوالی در ذهنشان ایجاد می‌شود به راحتی آن را با معلم خود درمیان می‌گذارند.

یک محیط حمایتی با ارتباط موثر ساخته می‌شود: به این معنی که شما باید نشان دهید دانش آموز خود را به خوبی می‌شناسید و آنها از قضاوت یا تحقیر شدن در کلاس شما در امان هستند.

علاوه بر آن بهتر است هنگام تعامل با دانش آموز خود همیشه همدل باشید و دلسوزانه به سوالات آنها پاسخ دهید: به این منظور که آنها را به دلیل یاد نگرفتن یک موضوع نباید سرزنش کنید یا افکار و ایده های آنها را مورد تمسخر بگیرید.

همچنین باید به این نکته توجه داشته باشید که برخی از دانش آموزان در روزهای اول برای صحبت کردن احساس راحتی نمی‌کنند؛ بنابراین بهتر است از مشارکت اجباری استفاده نکنید.

تشویق دانش آموزان

اگر به دنبال این هستید که دانش آموز خود را به نحوی برای یادگیری مطالب درسی ترغیب کنید بهتر است نسبت به انجام تکالیف آنها یا ایده هایی که در کلاس مطرح می‌کنند بازخورد مثبت و شایسته ای نشان دهید. با آگاهی از نقاط قوت کودکان و نوجوانان و تشویق به موقع آنها، چه به صورت کلامی و چه به صورت غیر کلامی، می‌توانید به افزایش انگیزه آنها برای درس خواندن کمک کنید.

گاهی شما می‌توانید با وارد کردن نمره مثبت و امتیازی، نوشتن یک جمله در دفتر او یا کلام محبت آمیز،  انگیزه آنها را برای درس خواندن بیشتر کنید.

البته بهتر است بیش از حد این کار را انجام ندهید؛ زیرا تشویق کردن مداوم موجب شرطی شدن دانش آموزان می‌شود و در صورت عدم دریافت بازخورد مثبت از سوی شما، نا امید شده و ممکن است انگیزه درس خواندن را از دست بدهند.

شوخ طبع باشید

اگر می‌خواهید فضای کلاس برای کودکان خسته کننده نباشد و دانش آموزان بتوانند مطالب درسی را بهتر بیاموزند بهتر است کمی حس شوخ طبیعی را چاشنی درس کنید! کودکان و نوجوانان با رو به شدن با معلمان بد اخلاق و سخت گیر دچار استرس و اضطراب می‌شوند و همین موضوع می‌تواند عاملی برای از دست دادن انگیزه درس خواندن در آنها شود. بنابراین چه چیزی بهتر از اینکه بتوانید با روحیه شاد و حس شوخ طبیعی با دانش آموزان ارتباط بگیرید و مطالب درسی را به روش های بهتری به آنها آموزش دهید تا در خاطرشان ثبت شود! علاوه بر آن با فراهم کردن محیطی شاد و به دور از استرس می‌توانید میل و رغبت بیشتری در دانش آموزان برای حضور در سر کلاس ایجاد کنید. البته توصیه می‌شود در شوخی با کودکان رفتار متعادلانه ای داشته باشید تا کلاس از کنترل شما خارج نشود.

تشویق کودکان به انجام کار گروهی

کارهای تیمی و گروهی به ایجاد یک محیط راحت و صمیمانه تر کمک می‌کند. زمانی که کودکان را تشویق به انجام کارهای گروهی می‌کنید، می‌توانند ایده هایی که در ذهنشان ایجاد شده است را راحت تر به اشتراک بگذارند و مهارت های ارتباطی خود را بهبود بخشند. این گونه فعالیت های کلاسی به دانش آموزان فرصت خوبی می‌دهد تا سوالاتی که در ذهنشان ایجاد شده است را از شما بپرسند و بازخورد کارهایشان را از شما دریافت کنند که در نهایت منجر به ارتباط موثر، درک بهتر از درس و انگیزه برای درس خواندن آنها می‌شود.

رباتیک یک فعالیت گروهی است که به کودکان فرصت می دهد تا مهارت های کار گروهی خود را توسعه دهند. در رباتیک، کودکان باید با هم کار کنند تا یک ربات را طراحی، ساخت و برنامه ریزی کنند. این امر به آنها کمک می کند تا یاد بگیرند چگونه با دیگران همکاری کنند، ایده ها را به اشتراک بگذارند و مشکلات را حل کنند.

مهارت های فنی برای تدریس

یکی از راه هایی که کودکان و نوجوانان را برای درس خواندن و حضور در کلاس تشویق می‌کند استفاده از ابزارهای کمک آموزشی و به روز مانند کامپیوتر، ویدئو، نمایش مطالب درسی به کمک پروژکتورها، استفاده از منابع آنلاین و … برای درگیر نگه داشتن دانش آموزان و تقویت یادگیری و درک بهتر آنها از مطالب درسی است.

علاوه بر آن به کارگیری از این ابزار می‌تواند به اثر بخشی ارتباط شما با دانش آموزان و همینطور اجرا سبک های متفاوت در یادگیری کمک کند که ممکن است سبک های به روز میل و انگیزه بشیتری را در دانش آموزان برای بهره مندی از مطالب درسی ایجاد کند.

” قرار گرفتن در محیط رسمی و جدی برای دانش آموزان بسیار کسل کننده است و می‌تواند انگیزه اصلی آنها را از بین ببرد. پس سعی کنید محیطی شاد و چالش بر انگیز برای دانش آموزان ایجاد کنید. ”

نکاتی که والدین باید درباره افزایش انگیزه درس خواندن بدانند

همانطور که معلمان نقش اساسی را در ایجاد انگیزه دانش آموزان برای درس خواندن ایفا می‌کنند والدین هم در این امر نقش موثری دارند. در ادامه قصد داریم به چند نکته در رابطه با تشویق درس خواندن دانش آموزان توسط والدین توضیح دهیم که عبارتند از:

در جریان امورات کلاس فرزندتان قرار بگیرید

اولین و مهم ترین قدم برای اینکه بتوانید فرزندتان را به درس خواندن تشویق کنید این است که در جریان امورات کلاس او باشید. شما باید بدانید که فرزندتان هر روز چه تکالیفی باید انجام دهد. البته نباید تکالیف فرزندتان را انجام دهید اما بهتر است با معلم او در ارتباط باشید تا متوجه پیشرفت ها و پسرفت های او شوید.

دست از مقایسه کردن فرزندتان بردارید

برای تشویق به درس خواندن نیازی نیست تا آنها را با سایر دانش آموزان مقایسه کنید؛ زیرا این کار نه تنها باعث افزایش انگیزه کودکان به درس خواندن نمی‌شود بلکه می‌تواند به سلامت روان او آسیب برساند و در نهایت منجر به تنفر او از درس خواندن و مدرسه رفتن شود. شما باید فرزندتان را با انگیزه برای رفتن به مدرسه آماده کنید. استعداد ها و توانمندی های کودکان با یک دیگر متفاوت است؛ بنابراین بهترین کار این است که فرزندتان را با روزاهای قبلی خودش مقایسه کنید تا متوجه پیشرفت ها و یا پسرفت های تحصیلی او بشوید.

انتظارات بی جا نداشته باشید

برخی از والدین بدون در نظر گرفتن توانایی های فرزندشان انتظارات نا به جا در پیشرفت تحصیلی آنها دارند که این موضوع سبب می‌شود تا کودک تحت فشار قرار بگیرد.  مثلا برخی از والدین از روی اجبار و صلاح دید خودشان فرزندشان را برای آزمون های تیزهوشان آماده می‌کنند. در صورتی که بهتر است این موضوع را در نظر داشته باشید قرار دادن دانش آموز با سطح درسی متوسط ما بین دانش آموزانی که سطح درسی بالاتری دارند می‌تواند موجب افت تحصیلی شود و پیامدهای منفی را برای سلامت روان فرزندتان به همراه داشته باشد مانند تجربه استرس و اضطراب بیش از حد.

فراهم کردن محیط مناسب برای مطالعه کردن

بهتر است برای مطالعه درس یک فضای مخصوصی را برای فرزندتان ترتیب دهید که اشتیاق او را برای درس خواندن و مطالعه کردن بیشتر کنید. شما می‌توانید برای انگیزه دادن به فرزندتان در آن محیط خودتان نیز شروع به مطالعه کنید؛ چرا که قرار گرفتن دانش آموزان در جو مطالعاتی انگیزه بیشتری برای درس خواندن به آنها می‌دهد و سبب می‌شود از این فرآیند لذت ببرند.

سوالات پرتکرار