اضطراب جدایی کودکان پیش از رفتن به مدرسه، یک بیماری شایع است و سن به خصوصی دارد. سن اختلال اضطراب جدایی بیشتر از ۶ ماهگی تا ۳ سالگی می باشد. ولی به طور کلی بچه های زیر ۱۲ سال می توانند به اضطراب جدایی مبتلا شوند. البته جای نگرانی نیست چرا که با بالا رفتن سن بچه ها، این اختلال کاهش می یابد و رفته رفته از بین می رود.
اضطراب جدایی کودکان چیست؟
اضطراب جدایی کودکان زمانی شکل می گیرد که افراد به علت جدایی از محیط امن خانه، پدر و مادر، خواهر و برادر یا دوستان خود که ارتباط عاطفی قوی با آن ها دارند، احساس ترس و نگرانی کنند. این احساس ترس و نگرانی و اضطراب به شکل های متفاوتی خود را نشان می دهد مثل اضطراب جدایی در خواب، یا اجتناب از مدرسه رفتن و …
اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی
اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی می تواند ریشه در سنین پایین تر داشته باشد و به اضطراب جدایی کودک در یک سالگی، دوسالگی، سه یا چهار سالگی مربوط شود که با تلاش پدر و مادر از بین نرفته بلکه کمرنگ شده. در نتیجه می تواند در سال های اولیه ورود به مدرسه دوباره پدیدار شود و اگر حل نشود مشکلات بیشتری را در پی داشته باشد. در اضطراب جدایی کودکان پیش دبستانی، معمولا کودکان برای رفتن به مدرسه و پیش دبستانی انگیزه ای ندارند. نشانه های اضطراب جدایی در مدرسه، می تواند با رفتارهایی مانند اضطراب، تهوع، تنش، استفراغ، کج خلقی، گریه، لجبازی و اجتناب از مدرسه همراه باشد.
استرس کودکان برای مدرسه
استرس کودکان برای مدرسه، دلایل متفاوتی دارد اما اساسی ترین دلیل آن جدایی کودک از مادر و قدم گذاشتن در یک محیط جدید می باشد. استرس و اضطراب کودکان برای مدرسه، بخصوص در سال های اول مدرسه طبیعی است و باید کودکان را درک کرد. شما می توانید با استفاده از راهکارهای مناسب این اضطراب را کاهش دهید. همچنین برای درمان این بیماری باید صبور باشید. به طور مثال:
- قبل از رفتن به مدرسه با کودک خود همراه شوید و برای برگشتن به دنبال او بروید.
- درباره مدرسه توضیحات لازم را به او بدهید مثلا از خاطرات خوب خودتان برای آنها بگویید.
- سعی کنید به او کمک کنید تا دوستانی در بین همکلاسی هایش پیدا کند.
- پیش از شروع سال تحصیلی، به همراه او از مدرسه بازدید کنید.
- به یاد داشته باشید انتخاب یک معلم صبور و مهربان و یک مدرسه خوب، به خصوص در سال های اول مدرسه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و می تواند کودک را به مدرسه رفتن علاقه مند تر کند.
اضطراب جدایی کودکان از والدین
اضطراب جدایی کودکان از والدین، رشد کردن کودک نیست بلکه یک بیماری است که باید به کمک والدین و مشاوران متخصص درمان شود. گاه ممکن است اضطراب جدایی کودکان از والدین سخت درمان شود اما همراهی شما والدین عزیز تاثیر بسیار مثبتی در روند درمانی خواهد داشت. به هیچ وجه از واژه های منفی و تنبیهی مانند “اگه بچه خوبی نباشی به معلمت میگم” استفاده نکنید چرا که این نوع رفتارها و لجبازی با کودک باعث وخیم تر شدن اوضاع می شود. فراموش نکنید مدیریت اضطراب کودکان توسط والدین، از اهمیت زیادی برخوردار است. باید بتوانید جدا بودن از فرزندتان را با او تمرین کنید اما زیاده روی نکنید، خداحافظی با او را طولانی نکنید، تسلیم نشوید و حتما از مشاور خود درباره مدیریت بهتر این وضعیت سوال کنید.
حتما به این موضوع توجه داشته باشید که روش تربیتی دانش آموزان ۶ تا ۱۲ ساله به دلیل شکل گیری بسیاری از جنبه های شخصیتی کودکان در این سنین از اهمیت بالایی برخوردار است.
چطور استرس رفتن به مدرسه را کاهش دهیم؟
برای کاهش استرس رفتن به مدرسه، در ادامه چندین روش را به کمک متخصصان حوزه روانشناسی به شما پیشنهاد می کنیم:
- گفتگو درمانی: گفتگو درمانی کمک میکند تا از استرس کودک کاسته شود. درمانگر می تواند با گوش دادن به حرف های فرزند شما، علت این بیماری را ریشه یابی کند و راهکار های مفیدی به شما و فرزند دلبندتان ارائه دهد.
- بازی درمانی: در سنین پایین تر که امکان گفتگو وجود ندارد، بازی درمانی روش موثرتری است. بازی درمانی باعث می شود تا مشاور، با بازی و سرگرمی به احساسات درونی کودک پی ببرد و این احساسات را به راه درست هدایت کند.
- کمک گرفتن از مشاورین مدرسه: مشاوره در مدرسه و توسط مشاورین مدرسه که شناخت بیشتری بر کودک دارند از دیگر روش های کاهش استرس برای رفتن به مدرسه می باشد.
- شرکت در جلسات مشاوره مدرسه: شما می توانید در جلسات مشاوره مدرسه شرکت کنید. حضور والدین همراه با کودک و همینطور حضور کودکان به صورت تکی کمک می کند تا مشاور شناخت بیشتری پیدا کرده و بر اساس آن، راهکار های بهتری ارائه دهد.
- دارو درمانی: گاه در کنار مشاوره باید از دارو درمانی هم کمک گرفته شود. لازم است دارو درمانی حتما تحت نظر یک متخصص با تجربه مانند روانپزشک صورت بگیرد. مصرف خودسرانه دارو، به هیچ وجه توصیه نمی شود.
تشخیص و درمان اضطراب جدایی در کودک
تشخیص و درمان اضطراب جدایی در کودک حتما باید توسط مشاوران متخصص این حوزه انجام شود. روانشناسان و روانپزشکان این حوزه می توانند با توجه به نشانه هایی مانند اختلال در خواب کودک، امتناع از ارتباط با همسالان و … اضطراب جدایی را تشخیص دهند. درمان اضطراب جدایی در کودک می تواند در طی جلسات مشاوره فردی، جلسات مشاوره با والدین و حتی قرار گرفتن کودک در کنار گروه همسالان، انجام شود.
