بدون شک نقش مدرسه در تربیت دانش آموزان بسیار پر رنگ است؛ بعد از خانواده اولین نهادی که کودک به صورت رسمی با آن آشنا می‌شود مدرسه است؛ برخی از کودکان برای اولین بار در مدرسه دوست پیدا می کنند و از آنجا که ویژگی های شخصیتی کودکان در سنین مدرسه رشد یافته تر است؛ تاثیر دوستان، معلمان و مدیران مدرسه بر آنها بیشتر است.
تربیت کودکان از چه سنی آغاز می شود؟
از نظر آلبرت بندورا کودکان از طریق تقلید کردن و مشاهده بسیاری از اصول اخلاقی را فرا می گیرند؛ از آنجا که دانش آموزان بخش عمده‌ای از وقت خود را در مدرسه می گذرانند و الگوهای آنها با ورود به مدرسه افزایش پیدا کرده و علاوه بر پدر، مادر و خواهر و برادر، معلم، مدیر و سایر متولیان آموزشی و دوستان به این الگو ها اضافه شده اند؛ نقش مدرسه در تربیت کودک بسیار پر رنگ می شود. ضمن اینکه باید یادآور شویم که سن ورود به مدرسه در ایران هفت سالگی بوده و سن ۷ تا ۱۲ سالگی حساس ترین دوره تربیتی است و بعد از این سن شخصیت کودک تقریباً شکل گرفته است؛ از اینجا نقش مدرسه در تربیت مشخص می شود و در نتیجه تمامی متولیان آموزشی باید خود را موظف به حفظ اصول اخلاقی نمایند تا دانش آموزان از آنها به خوبی الگو بگیرند.
برای مطالعه اهمیت تربیت دانش آموزان ۶ تا ۱۲ ساله کلیک کنید.
علاوه بر تقلید، کودکان اصول اخلاقی و برخی مهارتها را به صورت ضمنی نیز فرا می گیرند؛ به همین سبب پیشنهاد می شود تا به محتوای آموزشی که در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد؛ توجه ویژه‌ای شود و در محتوای آموزشی استفاده از حکایت های پند آموز و ضرب المثل ها گنجانده شود. پس می توان گفت که بخشی از تربیت دانش آموزان در مدرسه به محتوای آموزشی ارائه شده بستگی دارد.
نقش مدرسه در تربیت اخلاقی دانش آموزان
تربیت ابعاد گوناگونی دارد که نقش مدرسه در تربیت اخلاقی، اجتماعی و سایر ابعاد کاملا مشهود است.
معلمان توصیه می شود تا در برابر دانش آموزان اصول اخلاقی را به بهترین نحو ممکن رعایت نمایند؛ زیرا دانش آموزان به صورت مستقیم از رفتار معلمان الگو می‌پذیرند.
اتحاد خانواده و مدرسه نیز نقش زیادی را در تربیت اخلاقی دانش آموزان ایفا می کند؛ اگر خانواده و مدرسه با هم در یک سو نباشند کودک دچار تعارض می شود.
از طرفی معلمان باید هنجارها و ناهنجاری های اخلاقی را به خوبی برای دانش آموزان شرح دهند؛ مشاهده شده است که برخی از بزهکاری ها که در بین برخی از نوجوانان رخ می‌دهد به این دلیل است که نوجوانان در کودکی با هنجارها و ناهنجاری‌های اجتماعی به خوبی آشنایی پیدا نکردند.
نقش معلم در تربیت دانش آموزان چیست؟
معلمان می توانند جدای از کتاب های درسی دانش آموزان را با کتاب های مفید در زمینه اخلاق آشنا نمایند؛ دقت نمایید کتاب هایی که به کودکان معرفی می نمایید با سن آنها در تناسب باشد و در قالب داستان ها و حکایات مفید اصول اخلاقی را به آنها آموزش داده شود.
معلمان می توانند به روش قصه گویی نیز اصول اخلاقی را به کودکان آموزش دهند.
نقش مدرسه در تربیت اجتماعی کودک چیست؟
یکی دیگر از ابعاد بسیار مهم در تربیت، تربیت اجتماعی است که نقش مدرسه در تربیت اجتماعی بسیار پر رنگ است؛ البته نقش مطبوعات، رسانه‌ها مانند رادیو و تلویزیون را نیز در این نوع تربیت باید پر رنگ دانست.
سن شروع مدرسه سنی است که در آن، خود میان بینی کودک کاهش پیدا کرده و کودک با مفاهیمی چون ایثار، از خودگذشتگی و غیره آشنا می شود؛ در نتیجه این دوره یعنی دوره ۶ تا ۱۲ سالگی بهترین دوره‌ای است که می توان به کودک مفاهیمی چون استقلال، ابراز وجود، همکاری، نوع دوستی، رقابت صحیح و هویت جویی و غیره را آموزش داد و نقش مدرسه در تربیت صحیح را موثرتر نمود.
معلمان می توانند با روش های آموزشی غیر مستقیم این مفاهیم را به کودکان آموزش دهند. به عنوان مثال از طریق بازی های گروهی میتوان مفاهیمی چون همکاری را به کودکان آموزش داد.
با مسئولیت دادن به دانش آموزان می توان حس مسئولیت پذیری را در آنها پرورش داد؛ به عنوان مثال می توان یکی از دانش‌آموزان را مسئول آماده کردن تجهیزات ورزشی در زنگ ورزش نمود و یا دانش آموز دیگری را مسئول ساکت کردن بچه ها در زمان نبود معلم نمود. دقت نمایید که این مسئولیتها باید در بین تمامی دانش آموزان تقسیم شود و هر دانش آموز در هر دوره مسئولیت خاصی را برعهده بگیرد.
نتیجه گیری در خصوص نقش مدرسه در تربیت دانش آموزان
با توجه به مطالب بیان شده در سرتیترهای قبل، نقش مدرسه در تربیت دانش آموزان غیر قابل انکار است. مدرسه در تمامی ابعاد شخصیتی دانش آموزان مانند اجتماعی، فردی، اخلاقی، دینی و غیره تاثیر بسزایی می گذارد.
برای اینکه معلمان و متولیان آموزشی بتوانند تاثیر مثبت و چشم گیری در تربیت دانش آموز داشته باشند توصیه می شود که با اصول روانشناسی و تربیتی آشنایی پیدا کنند.
