چرا کودکان و نوجوانان باید مفاهیم کد نویسی را فرابگیرند؟

یادگیری اصول کد نویسی فواید بسیار زیادی دارا است اما اگر بخواهیم دو مورد از اصلی ترین آن ها را برشمریم، بایستی بگوییم پس از آن که ما فراگرفتیم چگونه کد نویسی کنیم، از یک مصرف کننده ی فناوری به یک تولید کننده ی فناوری مبدل شده‌ایم و علاوه بر آن، با یادگیری اصول کد نویسی، ما به حوزه ی یکی از پر درآمدترین مشاغل حال حاضر دنیا نیز ورود پیدا کرده‌ایم.

همینطور از مهم‌ترین دلایل توجه کشورهای پیشرفته‌، به آموزش برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان، تاثیرات این علم در ساخت آینده ی کشور‌ها، توانمندی کودکان و نوجوانان و امکان تولید ارزش و ثروت و همچنین تاثیرات روانشناسی این آموزش ها بر کودکان و نوجوانان می باشد. در کشور های پیشرفته بودجه بسیار بالایی برای اموزش کد نویسی از سن ۶ سالگی اختصاص می دهند زیرا اعتقاد دارند که یکی از سواد های کاربردی دنیای امروز علم کد نویسی می باشد.

لذا ما از سال ۱۳۹۷ در، دبستان پیشرو تربیت کدنویسانی توانمند را در برنامه کاری خود قرار داده ایم.

چرا یادگیری کد نویسی اهمیت دارد؟

کدنویسی علاوه بر تقویت مهارت کد نویسی کودکان و نوجوانان، باعث تقویت مهارت های حل مسئله، هم فکری و مهارت های ریاضی می شود، زیرا دانش آموزان با استفاده از بلاک های کد نویسی برای ساخت بازی و انیمیشن تلاش می کنند تا آنچه مطابق ذهنیت خودشان است بسازند و به جای مصرف گرا بودن، سازنده بودن را بیاموزند.

لزوم اهمیت یادگیری کد نویسی در سنین پایین

در دهه ی گذشته، بازار کار جهانی به جوانانی نیاز داشت که در استفاده از کامپیوترها مهارت داشته باشند، اما در این عصر، با توجه به آمار های جهانی، بازار کار به جوانانی نیاز دارد که از سن کودکی و نوجوانی با مهارت های کدنویسی آشنا شده باشند تا بتوانند در جامعه جایگاه خود را حفظ کنند.

امروزه کمتر بچه‌ای را می‌توان یافت که بازی کامپیوتری انجام نداده باشد. در عین حال، خیلی از بچه‌ها هستند که موبایل و تبلت دارند و بخشی از زمان خود را با اپلیکیشن ها سرگرم کننده ی نصب شده روی ابزارهای هوشمند خود سپری می‌کنند
بازی‌های کامپیوتر ای هم نقاط مثبت دارند و هم نقاط منفی و در اینجا است که نقش والدین و مدرسه در اثربخش کردن این بازی‌ها دو چندان می‌شود. در صورتی که نظارتی روی نحوه ی استفاده ی کودکان از فناوری‌های روز صورت نگیرد، بدون شک بچه‌های ما صرفاً به مصرف کنندگان فناوری مبدل خواهند شد و این یک فاجعه است

در‌ واقع ما این وظیفه را داریم تا فضایی را برای کودکان -به طور کلی برای هر فرد علاقه‌مندی‌ از کودک گرفته تا بزرگسال- فراهم سازیم تا بتوانند امتحان کنند، اشتباه کنند، خلاقیت به خرج دهند، ایده‌های خود را از بالقوه به بالفعل درآورند و در نهایت راه درست فکر کردن را بیاموزند و یکی از این روش‌های ایجاد فضایی برای فعالیت‌های ذکر شده، آموزش اصول برنامه‌نویسی است.

کلاس های کد نویسی در مدرسه پیشرو



دانش آموزان توانمند دبستان پیشرو در کلاس های کدنویسی، با بازی سازی و انیمیشن سازی با استفاده از برنامه ی بلاکی اسکرچ، با کد نویسی به صورت عملی و در محیطی شاد و جذاب آشنا می شوند.

محیط های کدنویسی که کودکان در آن ها مفاهیم کد نویسی را می آموزند، به شرح زیر می باشد:

• رده ی سنی ۶ تا ۸ سال: اسکرچ جونیور
• رده ی سنی ۹ تا ۱۲ سال : اسکرچ ۳

اسکرچ جونیور چه برنامه ای می باشد؟ آیا کودکان سنین پایین می توانند به راحتی از آن استفاده کنند؟

اسکرچ جونیور یک برنامه ی کاملا مصور است، بدین معنا که کودکان مجبور به نوشتن نیستند و تنها با انتخاب پازل ها، به نقاشی خود و تصاویر دستور می دهند، حرکت کنند تا انیمیشن خود را بسازند. محیط برنامه اسکرچ ج.نیور را در تصاویر زیر می توانید مشاهده کنید:

اسکرچ ۳ چه تفاوتی با اسکرچ جونیور دارد و چه کاربردی دارد؟

اسکرچ ۳ ، همانند اسکرچ جونیور یک برنامه ی بلاکی و مصور است و دانش آموزان این رده ی سنی می توانند با انتخاب بلاک مورد نظر خود بازی و انیمیشن مورد علاقه خود را بسازند. اما نسبت به اسکرچ مقدماتی یا همان اسکرچ جونیور قابلیت ها و کاربردهای بیشتری دارد به این صورت که دانش آموزان باید برای انتخاب بلاک ها یا پازل ها، مهارت خواندن و نوشتن را فراگرفته باشند. اسکرچ ۳ کمک می کند، انیمیشن هایی پخته تر و پیشرفته تری ساخته شود که همین موضوع باعث جذابیت آن می شود.

نمونه کار های دانش آموزان پیشرو

نمونه انیمیشن ساخته شده توسط دانش آموزان دبستان پیشرو در اسکرچ ۳ را در لینک زیر می توانید ببینید:
https://scratch.mit.edu/projects/582179097
نمونه بازی ساخته شده توسط دانش آموزان دبستان پیشرو در اسکرچ ۳ را در لینک زیر می توانید ببینید:
https://scratch.mit.edu/projects/627021565

برنامه ی آموزشی درس کد نویسی برای دانش آموزان دبستان پیشرو، در پایه های مختلف به صورت زیر می باشد:

پایه ی پیش دبستانی و اول ، گروه سنی ۶ تا ۷ سال :

آموزش پروژه محور انیمیشن سازی مقدماتی، به زبان برنامه نویسی اسکرچ، در محیط اسکرچ جونیور
در این رده ی سنی ضمن آشنایی کودکان با بلاک های اصلی اسکرچ جونیور، می آموزند تا نقاشی های خود را در این محیط به صورت داستانی معنادار متحرک کنند و از این رو با به تصویر کشیدن ذهنیت خود هم با مفاهیم کد نویسی آشنا شوند هم به رشد خلاقیت آن ها کمک شود.

پایه ی دوم، گروه سنی ۸ سال :

آموزش پروژه محور انیمیشن سازی پیشرفته و بازی سازی مقدماتی، به زبان برنامه نویسی اسکرچ، در محیط اسکرچ جونیور
کودکان ۸ سال، ضمن آشنایی کامل با محیط اسکرچ جونیور و تمامی بلاک های آن، انیمیشن های خلاقانه طراحی می کنند و بازی سازی مقدماتی را می آموزند.

پایه ی سوم، گروه سنی ۹ سال:

آموزش پروژه محور انیمیشن سازی مقدماتی، به زبان برنامه نویسی اسکرچ، در محیط اسکرچ ۳
دانش آموزان در رده ی سنی ۹ سال، در برنامه ی اسکرچ ۳ با بلاک های اصلی و کاربرد آنها به صورت پروژه محور، از طریق ساخت انیمیشن های کوتاه آشنا می شوند. پایه ی سوم مقدمه ی انیمیشن و بازی سازی پیشرفته است و از رو پایه ی مهمی می باشد.

پایه چهارم و پنجم، گروه سنی ۱۰ تا ۱۱ سال :

آموزش پروژه محور انیمیشن و بازی سازی پیشرفته، به زبان برنامه نویسی اسکرچ، در محیط اسکرچ ۳

در پایه ی چهارم و پنجم، با توجه به آشنایی کامل با بلاک ها و کاربرد برنامه ی اسکرچ ۳، دانش آموزان توانایی لازم برای انیمیشن سازی و بازی سازی پیشرفته را به دست آورده اند، و می توانند با یاری خلاقیت خود طبق آموزش های فراگرفته شده به ساخت پروژه های پیشرفته تر اقدام نمایند و با مفاهیم برنامه نویسی پیشرفته از قبیل پایتون و … آشنا شوند.

لازم به ذکر است، مدرسین کدنویسی دبستان پیشرو، تلاش نموده اند تا تمام محتواهای آموزشی کلاس کد نویسی را با زبانی ساده، گرم و صمیمی ارائه نمایند تا کودکان و دانش آموزان بتوانند از این مبحث مهم نهایت استفاده را ببرند.
هم چنین کلاس های کدنویسی با تاکید بر تقویت مهارت حل مسئله در دانش آموزان، طوری برنامه ریزی شده است تا آن ها با تشخیص مسئله ی خود نسبت به حل آن در بازی یا انیمشن خود اقدام نمایند.

دلایل لزوم یادگیری کدنو یسی برای کودکان و نوجوانان

در دنیای پیچیده امروز، انسان برای رفع تقریباً تمامی نیازهای روزمره‌اش به دنیای اینترنت وابسته شده است. مطمئناً سهم قابل توجهی از این وابستگی متعلق به کودکان و نوجوانان است. حال که فناوری و ابزارهای دیجیتال به قدری برای آن‌ها جذاب شده است که آنان را از بازی‌ها و فعالیت‌های پرتحرک و حتی گاهی از درس خواندن و ورزش کردن دور می‌کند، بهتر است از این مسئله در جهت آموزش آنان استفاده کرده و با آموزش ساده و روان، کاری کرد که کودکان و نوجوانان ما به جای مصرف کننده محتوا، تولید کننده آن باشند و با مشارکت مراکز نوآوری وشرکت‌های دانش بنیان بتوانیم کار در تمامی ساحت‌های تعلیم و تربیت را برای دانش آموزان برنامه ریزی کنیم.

هم چنین در دبستان پیشرو در راستای حمایت از ایده های دانش آموزان و تقویت اعتماد بنفس و تشویق این عزیزان تلاش نمودیم تا بتوانند پروژه های کد نویسی خود را در سایت رسمی دانشگاه mit قرار دهند که چند نمونه از این پروژه ها را در زیر می توانید مشاهده کنید :

• https://scratch.mit.edu/projects/628816377
• https://scratch.mit.edu/projects/628805746
• https://scratch.mit.edu/projects/602981681

کودکان و نوجوانان امید این سرزمین هستند، امید است بتوانیم برای توسعه و رشد ایرانمان قدمی هرچند کوچک برداریم…