بسیاری از والدین، به دنبال راهی برای کاهش اضطراب و ترس کودکانشان از رفتن به مدرسه، هستند. این مسئله، در هر سنی امکان بروز دارد. عوامل متعددی مانند ترس از سرویس مدرسه، ترس از معلم، ترس از راه داده نشدن به بازی های گروهی و… ممکن است، باعث ایجاد اضطراب در کودکان، هنگام ورود آن ها به مدرسه شوند. این طور به نظر می رسد که امروزه، این نگرانی ها بیش از پیش در کودکان مشاهده می شوند اما راه حل های کارآمدی برای مقابله با اضطراب حاصل از آن ها، وجود دارند. پس با ما همراه باشید تا توضیحات کامل راجع به این موضوع مهم را با شما، به اشتراک بگذاریم.
تعریف کلی اضطراب
اضطراب به طور کلی، دارای تعاریف متعددی است که برخی از آن ها، عبارتند از:
- مانعی در راه رسیدن به هدفی که فرد دارد.
- واکنش نشان دادن نسبت به خطری که هنوز، وجود ندارد.
- احساس نگرانی، ترس و آشوب که دلیل آن، مشخص نمی باشد.
- حس ناخوشایند و هیجان در برابر حوادثی که احتمال دارد اتفاق بیفتند.
- پریشانی دردناک ذهنی برای تلخی یا تهدیدی که در آینده، پیش بینی شده است.
- ترس از آینده ای که در انتظار فرد می باشد و منجر به عقب افتادن اعمال ذهنی یا عقلی وی، می شود.
دلایلی که باعث ایجاد استرس و اضطراب می شود؟
- شیوه تفکر
- عوامل ژنتیکی
- فیزیولوژی مغز
- نحوه تربیت پدر و مادر
- عواملی مثل اتفاقات و حوادث دردناک
- تلاش برای جلوگیری از ترس و اضطراب، باعث اضطراب بیشتر خواهد شد.
مهم ترین علل اضطراب در کودکان
همان طور که می دانید، علت اضطراب در کودکان، با بزرگسالان متفاوت است. از مهم ترین دلایلی که زمینه ساز اضطراب در کودکان می باشند، می توان موارد زیر را برشمرد:
- کمال گرایی والدین
- مضطرب بودن مادر
- حمایت عاطفی بیش از حد خانواده
- آینده نگری والدین برای کودکانشان
- تحقیر و سرزنش کردن کودک در مدسه یا خانه
- خجالت و کم رویی کودک هنگام صحبت کردن در جمع
- ناتوانی کودک در ارتباط برقرارکردن با هم سن و سالان خود در مدرسه
- بیماری ها و مشکلاتی مثل نابینایی و ناشنوایی، لکنت زبان، نقص جسمانی و…
علائم اضطراب در کودکان چیست؟
علائم اضطراب در کودکان، بر اساس عوامل احساسی، فکری و بدنی ایجاد می شوند که در ادامه، آن ها را توضیح خواهیم داد.
علائم احساسی
- نگرانی
- دلواپسی
- کم طاقتی
- وحشت زدگی
- هیجان زده شدن و…
علائم فکری
- سردرگمی
- حواس پرتی داشتن
- کم حرفی و کم رو بودن
- ترس از دست دادن کنترل
- مشکل و اختلال در تمرکز و حافظه و…
علائم بدنی
- بی قراری
- تکرر ادرار
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- مشکل در گفتار و…
استرس و اضطراب چه معایبی برای کودکان دارد؟
- ضرر اجتماعی
- عوارض ذهنی
- عوارض عاطفی
- اختلالات روانی
- مشکلات جسمانی
- مشکلات تحصیلی
- اختلال در عملکرد ذهنی
عواملی که باعث افزایش و کاهش اضطراب در کودکان می شود
از عواملی که باعث افزایش اظطراب در کودکان می شوند، می توان به ناتوانی کودکان در برقراری ارتباط با هم سن و سالان خودشان، مورد توجه قرار نگرفتن، از طرف دیگران مورد تمسخر قرار گرفتن و … اشاره کرد. دلایل کاهش اضطراب، عبارتند از: اعتماد به نفس بالا، آرامش داشتن، کنترل تنفس، تمرکز کافی و…
آموزش به خانواده برای مقابله با اضطراب
- به کودکان، اجازه انتخاب بدهید.
- از مقایسه بین کودکان پرهیز کنید.
- بازی های کامپیوتری محدود شوند.
- اعتماد به نفس را در کودکانتان بالا ببرید.
- کودکانتان را با محیط مدرسه، آشنا کنید.
- کودکانتان را به انجام ورزش تشویق کنید.
- محیط خانه باید امن، دارای آرامش و مورد اعتماد باشد.
- از نشانه های اضطراب در کودکانتان، اطلاع داشته باشید.
- کودکان را در انجام کارهایی که در آن ها موفق هستند، تشویق کنید.
- زمانی که با کودکان وقت می گذرانید، با آرامش کافی و بدون ترس باشد.
- به حرف های کودکان گوش دهید و همواره آن ها را مورد انتقاد قرار ندهید.
- اگر قصد بیرون رفتن دارید، بهتر است در دید کودک، این کار را انجام دهید.
- اجازه ندهید که کودکانتان، برنامه های تلویزیونی که باعث اضطرابشان می شود را نگاه کنند.
- زمانی که نیستید، عروسکی را که به وسیله ی آن با کودک خود بازی می کنید، جای خود قرار دهید.
ارتباط ترس و اضطراب
اضطراب و استرس، به هم مرتبط می باشند. به این صورت که اگر فردی به یکی از آن ها دچار شود، به دیگری هم مبتلا خواهد شد. استرس و اضطراب، دارای پیامد های بسیار بد برای بدن، از جمله چاقی، سکته قلبی و مغزی هستند.
نتیجه گیری کلی
همانطور که گفته شد، اضطراب، نوعی ترس و مخالفت در برابر اتفاقی که هنوز نیفتاده است و فرد، در چنین شرایطی، نمی تواند اقدام به تصمیم گیری کند. با توجه به روش هایی که در بالا به آن ها اشاره کردیم و با کمک خانواده، می توان به طور کلی، اضطراب کودکان برای رفتن به مدرسه را از بین برد.