در عصر امروز آموزش صحیح و موثر دانش آموزان به یکی از مهمترین عوامل جهت توسعه و گسترش جوامع تبدیل شده است. با توجه به اهمیت بسیار بالایی که آموزش دارد، میتوان گفت که محیط آموزشی هم در یادگیری به همان اندازه تاثیر گذار است.
طبق تحقیقات، هر چه محیط آموزشی کودکان و نوجوانان در مدارس و آموزشگاهها شادتر، فعالتر و پویاتر باشد، دانشآموزان میتوانند ارتباطات اجتماعی بهتری با هم کلاسیها و معلمان برقرار کنند. در نیتجه فرآیند یادگیری آنها بسیار اثربخشتر و بهتر خواهد بود.
به همین دلیل قصد داریم تا در ادامه، بیشتر به تاثیراتی که محیطهای آموزشی میتوانند بر یادگیری داشته باشند بپردازیم.
اهمیت محیط آموزشی در یادگیری
محیط آموزشی که کودکان و نوجوانان در آن تحصیل میکنند شامل اجزا و موارد گوناگونی میباشد که برخی از آنها عبارتند از:
- محیط فیزیکی آموزش
- تعاملات اجتماعی در محیط آموزشی
- ابزارها و تجهیزات مناسب برای آموزش
مواردی که ذکر شدند منجر به بهبود یادگیری و درک بهتر مفاهیم آموزشی میگردند. همچنین اگر این عوامل استاندارد کافی را داشته باشند، در کنار هم میتوانند میزان یادگیری را افزایش دهند، یک محیط آموزشی مناسب و مشوق برای یادگیری را ایجاد کنند و همچنین انگیزه و اشتیاق دانش آموزان را بالا میبرند. اما هر یک از این عوامل چطور و چگونه بر یادگیری تاثیر میگذارند؟
محیط و فضای فیزیکی آموزشی:
اولین و موثرترین عامل تاثیر گذار در محیط آموزشی، بهرهمندی از محیط آموزشی فیزیکی مناسب، تمیز و جذاب میباشد. میزان روشنایی محیط آموزشی، دمای هوا، نوع صندلیها و چیدمان عناصر در یک کلاس آموزشی باید به نحوی صورت بگیرد که برای یادگیرندگان در هر سن و سالی جذاب و هیجان انگیز باشد.
علاوه بر اینکه بهتر است محیط فیزیکی آموزش هیجان انگیز باشد، باید به گونهای باشد که تمرکز دانش آموزان را مختل نکند. بلکه به گونهای باشد که تمرکز بر یادگیری افزایش پیدا کند.
مدرسه پیشرو از تجهیزات و امکانات بسیار هیجان انگیز و جالبی برخوردار است تا بتواند روند یادگیری کودکان و نوزادان را به طرز چشمگیری تقویت کند و دانش آموزانی متمرکز و با دانش بالا را به جامعه تحویل دهد.
تعاملات اجتماعی در محیط آموزشی:
یکی دیگر از مواردی که مستقیماً بر روی فرآیند یادگیری تاثیر مستقیمی دارند، تعاملات اجتماعی است. اگر مدیران مدارس بتوانند فضایی گرم و صمیمی را میان دانش آموزان و دبیران فراهم کنند، میتوانند به مقدار قابل توجهی در فرآیند یادگیری تاثیر گذار باشند.
از جمله راهکارهایی که برای تقویت تعاملات اجتماعی کودکان و نوجوانان در محیطهای آموزشی مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از:
- ایجاد فعالیتهای تیمی
- مشارکت دادن دانش آموزان در مباحث کلاسی
- مشارکت دادن دانش آموزان در کارهای گروهی
- نظر پرسیدن از دانش آموزان کم صحبت در بحثهای کلاسی
ابزارها و تجهیزات مناسب برای آموزش:
تجهیزات آموزشی نیز از جمله مواردی هستند که در افزایش میزان یادگیری دانش آموزان بسیار تاثیر گذارند. دسترسی داشتن به تجهیزات به روز و مدرن میتواند به طرز قابل توجهی در جلب توجه دانش آموزان به درس و بهبود فرآیند یادگیری تاثیر داشته باشد.
امروزه از فناوریهای متنوعی از جمله:
- تجهیزات واقعیت مجازی
- تلویزیون و کامپیوترهای هوشمند
- سیستمهای هوشمند تعلیم و تربیتی
جهت آموزش استفاده شده و موجب تقویت روند یادگیری در کودکان و نوجوانان میشود.
محیط آموزشی چه تاثیری بر یادگیری کودکان و نوجوانان دارد؟
محیط آموزشی تاثیر بسیار مثبت و مفیدی بر فرآیند یادگیری دارد. این تاثیر گذاری میتواند از طریق مواردی همچون فضای آموزشی، تجهیزات و منابع مورد استفاده برای آموزش و چگونگی برقراری تعاملات اجتماعی اتفاق بیفتد.
تاثیراتی که یک محیط آموزشی میتواند بر یادگیری شما داشته باشد، موارد زیر را شامل میشود:
ایجاد انگیزه برای یادگیری:
محیط آموزشی میتواند با ایجاد انگیزه و اشتیاق در دانش آموزان، تمایل آنها را نسبت به یادگیری هر چه بیشتر تقویت سازد. به عنوان مثال فضاهایی پویا و زنده که برای همکاری و تعاملات اجتماعی دانش آموزان طراحی شدند، منجر به تشویق آنها برای یادگیری میشود.
تحریک شناختی در دانش آموزان:
محیط آموزشی با ارائه مواردی در جهت تحریک شناختی دانش آموزان، میتواند به تقویت فعالیتهای ذهنی و پردازش اطلاعات در کودکان و نوجوانان شما منجر شود. به عنوان مثال با تجهیز کردن مدارس و استفاده از روشهای متنوع جهت یادگیری و همچنین توجه به احساسات و عواطف، میتوانید تحریک شناختی در دانش آموزان را رقم بزنید.
تحقق راحتی و امنیت دانش آموزان:
محیط آموزشی باید به گونهای باشد که فضایی راحت و امن را برای فراگیران علم و دانش فراهم سازد. فضایی که نور کافی، صدای کم و آرامش بخش و از سویی دمای مناسبی داشته باشد، در آسودگی خاطر دانش آموزان تاثیر دارد و منجر به بهبود قدرت یادگیری آنها میشود.
افزایش میزان دسترسی به منابع آموزشی:
محیط آموزشی در یک مدرسه و یا آموزشگاه باید به نحوی باشد که از منابع آموزشی کافی برخوردار باشد. این منابع میتوانند شامل کتابخانه، آزمایشگاهها، کامپیوترها و تلویزیونها هوشمند با قابلیت دسترسی به اینترنت و یا حتی دورههای آموزشی مدرن و به روز باشند.
منابع معتبر در محیطهای آموزشی میتوانند در ارتقا یادگیری شما بسیار تاثیر گذار باشند.
۹ خصوصیت یک محیط آموزشی موثر بر یادگیری
یک محیط آموزشی خوب و مناسبی که یادگیری کودکان و نوجوانان شما را ارتقا میدهد، از ویژگیهای زیر برخوردار است:
- عادات یادگیری در دانش آموزان به طور مداوم تغییر مییابند.
- سوالات پرسیده شده بیشتر از پاسخشان ارزش گذاری میشوند.
- متدهای متنوعی برای آموزش و یادگیری مورد استفاده قرار میگیرند.
- ایدههای خلاقانه دانش آموزان در طول یادگیری از منابع متفاوتی پدید میآیند.
- دانش آموزان در محیط آموزشی از دبیران خود در خصوص درس سوال میپرسند.
- ارزیابیهای دانش آموزان مداوم، معتبر و شفاف بوده و هرگز تنبیهی در کار نیست.
- کلاس درس دانش آموزان به محیطی برای برقراری تعاملات اجتماعی تبدیل میشود.
- فرصتها و موقعیتهای خلاقانه و معتبری برای رشد و پیشرفت دانش آموزان وجود دارند.
- نحوه یادگیری و آموزش دادن به کودکان و نوجوانان بر اساس معیارهای مختلفی شخصی سازی میشود.
آیا محیط آموزشی تاثیر مثبتی بر یادگیری دانش آموزان دارد؟
بله. به طور کلی محیطی آموزشی که بتواند شرایط مناسبی را برای یادگیری فراهم کند، میتواند به طرز چشمگیر و قابل توجهی در فرآیند یادگیری موثر باشد. با توجه به تاثیری که عوامل محیطی بر ارتقاء سطح علم و دانش و همچنین میزان تعاملات اجتماعی و بهبود تمرکز دارد، میتوان گفت که تاثیر عوامل محیطی بر یادگیری مثبت و بسیار اثر بخش میباشد.
مدرسه پیشرو، پیشرفتی منحصر به فرد در صنعت آموزش
مدرسه پیشرو یکی از مجهزترین و بهترین مدارس ابتدایی در شرق تهران است که از امکانات به روز و بسیار ویژهای جهت آموزش کودکان برخوردار است. دبستان پیشرو از سال ۱۳۷۳ در مقطع ابتدایی مشغول به آموزش بر اساس متد آموزش کیف مدرسه برای اولین بار در ایران شد. این شیوه نوین آموزشی به گونهای است که ابتدای هر کلاس دبیر با ایجاد انگیزه در دانش آموزان ذهن آنها را برای یادگیری آماده میکند. سپس از متد بارش فکری و پرسش و پاسخ استفاده کرده و به درگیر کردن دانش آموزان جهت فراگیری درس منجر خواهد شد.
دانش آموزان در مدرسه پیشرو، نه تنها مهارتهای آموزشی و درسی بلکه مهارتهای زندگی و تعاملاتی را نیز یاد میگیرند. دبستان پیشرو مدرسهای تخصصی در زمینه آموزش و تعلیم نسلی متفاوت برای بهبود آیندهی کشور ایران میباشد.