برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی دارای اهمیت ویژه ای است؛ اگر والدین و معلمان با اصول برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی آشنا باشند و به صورت صحیحی این برنامه ریزی را انجام دهند می‌توانند شاهد شکوفایی استعداد دانش آموزان باشند.
برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی توسط والدین دارای اهمیت ویژه تری است؛ زیرا دروس و سرفصل های معین به معلمان داده می شود و از طرفی نحوه آموزش به دانش آموزان دبستانی توسط آموزش و پرورش از قبل تعیین شده است؛ این در حالی است که والدین وقت بیشتری را با دانش‌آموز گذرانده و دارای اختیار بیشتری هستند.
قدم اول در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی این است که معلمان و والدین با ویژگی های شناختی و رشدی این دوره از زندگی کودک آشنایی داشته باشند؛ آشنایی با این ویژگی ها کمک می کند تا بتوانیم منطبق بر اصول روانشناسی و رشدی کودک برای برنامه ریزی اقدام نماییم؛ برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی در این جهت به شکوفایی بیشتر استعدادهای آنان منتج می شود.
برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی باید چگونه صورت پذیرد؟
برای برنامه ریزی اصولی و صحیح شما باید یک برنامه بلند مدت و یک برنامه کوتاه مدت و یک برنامه روزانه تنظیم نمایید.
برای برنامه ریزی طولانی مدت باید نگاهی در سطح کلان داشته باشید. بدین معنی که قرار است شما برای دوره ۶ تا ۱۲ سالگی کودک برنامه ریزی کنید. و در این برنامه ریزی باید هدف را تعیین نمایید. یعنی باید مشخص کنید که قرار است کودک شما در سنین ۶ تا ۱۲ سالگی به چه مهارت هایی دست پیدا کند. مهارت هایی که قرار است کودک به آنها دست پیدا کند فقط نباید شامل مهارت های هنری یا ورزشی باشد. مهارت های اجتماعی کودک باید در درجه اول اهمیت قرار بگیرد. شما باید به گونه ای برنامه ریزی نمایید که در پایان دوازده سالگی کودک شما به مهارت های مهمی از جمله نحوه کنترل خشم و نحوه کنترل استرس دست پیدا کرده باشد. این دوره از زندگی مهمترین دوره ای است که کودکان باید بتوانند اعتماد به نفس و عزت نفس کافی را به دست آورند. پس باید بر روی مقوله هایی چون اعتماد به نفس و عزت نفس به صورت اصولی برنامه ریزی نمایید. کودک شما در پایان دوازده سالگی باید نسبت به خود دیدگاه مثبتی داشته باشد و خود را فردی ارزشمند بداند.
برای برنامه ریزی اصولی و صحیح شما باید حتما یک برنامه بلند مدت، کوتاه مدت و یک برنامه روزانه تنظیم نمایید.
برنامه ریزی طولانی مدت
مهارت هایی که قرار است کودک به آنها دست پیدا کند، فقط نباید شامل مهارت های هنری یا ورزشی باشد و مهارت های اجتماعی کودک باید در درجه اول مورد اهمیت قرار بگیرد.
پس باید بر روی مقوله هایی چون اعتماد به نفس و عزت نفس به صورت اصولی برنامه ریزی شود تا کودک شما در پایان دوازده سالگی نسبت به خود دیدگاه مثبتی داشته باشد و خود را فردی ارزشمند بداند.
برنامه ریزی کوتاه مدت
در برنامه ریزی کوتاه مدت شما باید برای هر سال دانش آموز دبستانی برنامه های مدونی تدوین کنید. مثلاً تعیین نمایید که در ۶ سالگی علاوه بر رسیدگی به امور درسی کودک باید او را به یک کلاس ورزشی یا هنری بفرستید و مهارت و استعداد او را در این زمینه محک بزنید. از آنجا که کودک شما در ۶ سالگی برای اولین بار به مدرسه می رود؛ باید وقت زیادی را برای تقویت پایه درسی کودک خود به کار ببرید. از آنجا که ۶ سالگی برای کودکان دوره بسیار مهمی از زندگی تلقی می شود و ممکن است بسیاری از آنان با اضطراب جدایی نیز روبرو شوند؛ به والدین توصیه می شود از سخت گیری خود تا حد زیادی بکاهند؛ به همین سبب توصیه می شود اگر با یک کودک سخت روبرو هستند از فرستادن او به کلاس های مختلف اجتناب نمایند.
به جای فرستادن کودک به کلاس های مختلف در سن ۶ یا ۷ سالگی می‌توانید برای او کتاب‌های زیاد خریداری نمایید تا کودک بیشتر وقت خود را برای تقویت روخوانی بگذراند. در واقع پایان اول دبستان آنچه که بیش از همه در برنامه‌ریزی برای دانش‌آموزان دبستانی اهمیت پیدا می کند؛ تقویت پایه های درسی کودک خصوصا تقویت روخوانی دانش آموزان دبستانی است.
پس در برنامه ریزی برای دانش‌آموزان دبستانی از نوع برنامه ریزی کوتاه مدت باید به خلق و خوی کودک، فشارهای محیطی به حجم درسی و اهمیت سال تحصیلی نیز توجه شود.
در برنامه ریزی روزانه نیز باید به نکاتی توجه شود که این نکات در ادامه مطلب ذکر خواهد شد.
نکته‌هایی مهم در فواید برنامه‌ریزی
- توجه بچه ها بیشتر خواهد شد.
- اعتماد به نفس تقویت می‌شود.
- باعث امید به آینده خواهد شد.
- اضطراب کودکان کاهش پیدا می کند.
- با مطالعه بیشتر حافظه فعال تر خواهد شد.
- در حین مطالعه به راهکار صحیح مطالعه کردن می‌رسند.
- باعت تنظیم وقت خواهد شد و در زمان بسیار صرفه جویی خواهد شد.
- بعد از یک هفته از برنامه‌ریزی موانع یادگیری کودکان مشخص می‌شود.
- اگر برنامه ریزی منطقی و با نظم باشد از پراکندگی درسی جلوگیری خواهد کرد.
- تمام کارهای خود را اولویت‌بندی می‌کنند و همه وظایف را به درستی انجام می‌دهند.
اشتباهات رایج والدین در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی
متاسفانه بسیاری از والدین در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی خود اشتباهاتی را مرتکب می‌شوند که این اشتباهات بعضاً می‌تواند صدماتی را به روحیه دانش آموز وارد سازد.
به عنوان مثال برخی از والدین سخت گیر گمان می کنند که کودکان پس از ورود به مدرسه باید تمام تمرکز خود را بر روی تکالیف مدرسه بگذرانند؛ از این رو موجب می شود تا از فعالیت های کودکان مانند بازی جلوگیری نمایند. والدین باید بدانند که بازی یکی از نیازهای اساسی کودکان است و نباید کودک از بازی محروم شود. از طرفی فشارها و انتظارات بیجای والدین باعث ایجاد اضطراب و استرس در کودکان می شود و عملکرد تحصیلی کودکان را کاهش می دهد.
والدین در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی باید تمامی این نکات را لحاظ نمایند. همچنین باید به گونه ای برنامه ریزی نمایند که درس و مشق کودک با فعالیت های مورد علاقه او مثل زمان پخش کارتون مورد علاقه اش تداخل نداشته باشد. در برنامه ریزی برای دانش آموزان دبستانی والدین باید جوانب محیطی را نیز در نظر بگیرند؛ مثلاً خود را ملزم نمایند که در زمان انجام دادن تکلیف توسط کودک محیط خانه در آرامش کامل قرار داشته باشد.
