ساختار مدارس هوشمند در سیستم آموزشی

چکیده

امروزه آموزش‌وپرورش عمومی در مدارس کشور، آموزش سنتی یا صرفاً صوتی است. حداکثر کارِ چندرسانه‌ای در مسائل آموزشی، نصب چند پوستر رنگی بر روی تخته‌سیاه کلاس است. در آموزش بصری-شنیداری، تلاش می‌کنیم تا آموزش را با فیلم، انیمیشن، کلیپ‌های ویدئویی و غیره ارائه دهیم. در این روش، بقای موضوع (محتوا) حدود ۲۰ سال است، درحالی‌که طول عمر این انتقال کمتر می-باشد. در مدارس عمومی، طرحِ درس معلمان شامل مجموعه¬ای از دستورالعمل‌ها، برنامه آموزشی ، سؤالات تمرینی اضافی و آزمون‌های کلاسی و غیره می‌باشد. اما در مدارس چندرسانه‌ای علاوه بر این‌ها، معلم از مواد آموزشی چندرسانه‌ای ازجمله فیلم‌ها، عکس ها و اسلایدها نیز برای بهبود کیفیت آموزش و ابقای آموزش استفاده می‌کنند. این اولین مرحله درحرکت به سمت مدارس هوشمند می‌باشد.

دو روش مختلف در مورد تأثیر ICT بر سیستم آموزشی وجود دارد (و به‌ویژه در مدارس). برخی معتقدند که اثر فناوری‌های جدید به‌سادگی تدریجی است و انتقالی کارآمد از برنامه مدرسه سنتی را اعمال می‌کند و در حقیقت، دسترسی به اطلاعات تسریع می‌یابد. روش دیگر این است که اطلاعات جدید و فناوری ارتباطی، مدارس، آموزش و ابزارها را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای تغییر می‌دهد. در این دیدگاه، فناوری اطلاعات از مرزهای سیستم تحصیل سنتی پیشین فراتر می‌رود. این تغییر باید مرحله‌به‌مرحله و باتدبیر و اندیشه باشد.

کلمات کلیدی: مدارس هوشمند، سیستم آموزش‌وپرورش، اطلاعات و فناوری ارتباطات.

۱٫ مقدمه

یکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، ایجاد مدارس هوشمندی است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. تعریف مفهوم: مدرسه هوشمند مدرسه‌ای است که برای ایجاد محیطی آموزشی-یادگیری طراحی‌شده و سیستم مدیریت مدرسه و آموزش دانش‌آموزانِ پژوهشگر را بهبود می‌بخشد[۳].

مدرسه هوشمند مدرسه‌ای فیزیکی است که کنترل و مدیریت آن مبتنی بر کامپیوتر و فناوری شبکه است و محتوای دروس آن الکترونیکی است و سیستم ارزیابی و نظارت آن هوشمند است. در این مدرسه، یک دانش‌آموزِ هوشمند زمانی تا حداکثر۶ ماه را صرف موضوعات به روشی مداوم و شنیداری می‌کند. همچنین در محتوای بصری- شنیداری، محتواهای علمی در محیطی جذاب و با قابلیت‌های عملیاتی، تغییر و توسعه می‌یابند و در این نقطه به مقامات مدرسه اجازه می‌دهند تا تخته‌سیاه‌ها و مشق شب را با کامپیوتر و CD در مدارس هوشمند جایگزین کنند. دانش‌آموزان می‌توانند از اینترنت استفاده کنند و اطلاعاتی در مورد هر موضوعی که می‌خواهند به دست آورند. در این سیستم، هم معلمان و هم دانش‌آموزان محتوای درسی و الکترونیکی را در قالب CD ارائه می‌دهند[۴،۵].

در مدارس هوشمند، آموزش منحصراً برای معلم نیست، اما آموزش و یادگیری به‌شدت عاملی است و دانش‌آموزان نقشی اساسی در یادگیری مباحث علمی دارند. در مدارس هوشمند، استفاده از محتوای الکترونیکی معلمان، منجر به بهبود یادگیری و ذخیره‌سازی زمان می‌شود و دانش‌آموزان فرصتی برای نشان دادن توانایی‌شان و تولید محتوا دارند. در این مدارس، موفقیت دست‌یافتنی است و مقدار آن به آزمودن و پیگیری و هدایت صحیح و جهت‌دار بستگی دارد. در این روش، روحیه پژوهشِ دانش‌آموزان، جایگزین روحیه بی‌هدفی آن‌ها می‌شود.
در این سیستم، عناصر کلیدی برای هر تغییری، تغییر در تفکر و ابزارها و تسهیلات است که تنها ابزارها برای پوشش افکار هستند. در مدارس هوشمند، معلمان می‌توانند در مدرسه کار کنند تا اینکه تلاش کنند که پاسخ‌های خود را برای سؤالات دانش‌آموزان بیابند، از آن‌ها می‌خواهند پاسخ سؤالشان را از کامپیوتر بیابند و به دیگران بگویند. مدرسه هوشمند مدرسه‌ای از سیستم‌های تحصیلی با فناوری‌های مدرن و بخش دیجیتالی هوشمند برای تسریع فرایند یادگیری، آموزش و بهبود مدیریت سیستم است که پس‌ازآن انسانِ عصر اطلاعات قادر به پردازش و طبقه‌بندی و استفاده بهینه از دانش روز فنی برای یافتن طیف وسیعی از استعداد و خلاقیت است[۶].

مدارش هوشمند، مدارسی هستند که بر اساس اصول فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی مدرن توسعه‌یافته‌اند. دانش‌آموزان حضوری فیزیکی دارند و با مدرسه مجازی که اغلب مدرسه از راه دور نامیده می‌شوند فرق دارد، ، مدرسه هوشمند با مدرسه مجازی فرق دارد، اگر مدرسه هوشمند بخواهد مطلوب باشد، دانش‌آموزان و معلمان می‌توانند مایل‌ها از هم دور باشند.

معلمان مدرسه هوشمند نباید لزوماً متخصصان حوزه IT باشند، اما باید از سیستم مدرسه آگاهی داشته باشند و به‌خوبی قادر به استفاده از ویژگی‌های آن باشند. برای مثال، یک معلم خوب باید بداند که در مدرسه انواع منابع کجا هستند و وقتی برای دانش موزان سؤالی پیش آمد، به آن‌ها دررسیدن به هدفشان کمک کند [۷]. این مدرسه یک مدرسه فیزیکی است که کنترل و مدیریت آن مبتنی بر کامپیوتر و فناوری شبکه‌است و محتوای دروس آن الکترونیکی و سیستم نظارت و ارزیابی آن هوشمند است.

مدرسه هوشمند “دانش‌آموز محور” و نقش معلمان هدایت است. دانش‌آموزان در مدرسه می‌توانند به منابع در دسترس داخل یا منابع خارجی در شبکه‌های اطلاعاتی دست یابند و در استفاده از آن‌ها برای درس‌هایشان آزاد هستند. دانش‌آموز از دو نوع محتوا استفاده می‌کند: محتوای الکترونیکی و محتوایی که معلم تولید می‌کند. ارتباط اولیا با مدرسه به‌صورت آنلاین و با ارتباطِ مودمی با یک کامپیوتر مرکزی در مدرسه است، آن‌ها قادرند با مدیر مدرسه یا معلمان ارتباط برقرار کنند و از وضعیت تحصیلی فرزندشان اطلاع کسب کنند. پایگاه‌داده مدرسه باید با استانداردهای جهانی مطابقت داشته باشد[۸]. کتابخانه مدرسه، کتابخانه‌ای الکترونیکی است و دانش‌آموزان می‌توانند از آن به‌صورت آنلاین استفاده کنند. محیط‌های همزمان و ناهم‌زمان گفت‌وگو، بحث و پرسش و پاسخ در مدرسه فعال هستند و با افزایش سطح اطلاعات از دانش‌آموزان، برای کسب اطلاعات جدید آماده‌شده‌اند.

۲٫ اهداف مدرسه هوشمند

• ارتقای همه جانبه دانش‌آموزان (فیزیکی، ذهنی، احساسی و روانی )

• بهبود پیشرفت و توانایی‌های شخصی

• آموزش و استفاده از منابع انسانی فناوری

• افزایش مشارکت عمومی

هفت کلید اصلی مدارس هوشمند عبارت‌اند از:

• یک دانش خلاق

• استعداد یادگیری

• منطبق بودن با (سطح)درک

• یادگیری با کنترل و اهداف انتقالی

• فائق آمدن بر مشکلات

• ارزیابی آنچه آموخته‌شده

• مدارس به‌عنوان سازمان‌های آموزشی

۳٫ استراتژی و سیاست

• تأکید بر مهارت‌های تفکر

• آموزش ارزش‌ها و زبان از طریق آموزش‌وپرورش

• فراهم نمودن محیط‌های آموزشی-یادگیری

• ارائه روش‌های متعدد آموزش برای استعدادهای مختلف

• آگاهی‌رسانی به اولیا در مورد اینکه در مدرسه چه می‌گذرد

• فراهم نمودن فرصت‌هایی برای همکاری با مدرسه

• مؤلفه‌های مدرسه هوشمند.

• محیط آموزش-یادگیری

این حوزه، تحت پوشش چهار ناحیه است:

۱٫۳ محتوای تحصیلی

اصول حاکم در محتوای تحصیلی مدرسه به شرح زیر است:

• طراحی برای کمک به دانش‌آموزان برای یک بهبود جامع و متوازن

• مجتمع نمودن دانش‌آموزان در تمام جوانب و بهبود متوازن

• یکپارچه‌سازی دانش و مهارت‌ها از طریق محتوای تحصیلی( با فعالیت‌های پروژه‌ای مرتبط با محتوا)

• نظم و تداوم در تحصیل

• ایجاد نگرش‌های مناسب در استفاده از فناوری

• دسترسی کلیه دانش‌آموزان به تحصیل مناسب

۲٫۳ روش تدریس

روش تدریس در این مدرسه، دانش‌آموز محور خواهد بود. اداره اصول درروش تدریس به شرح زیر است:

• ارائه ترکیبیِ روش‌های یادگیری برای تضمین بهبود جامع استعداد و توانایی‌های دانش‌آموزان

• ارائه روش‌های متعدد آموزشی برای بهبود یادگیری،

• کنترل کلاس با راه‌های آموزشی-یادگیری متعدد،

همچنین با توجه به مدارس دانش‌آموز محور در مدرسه هوشمند، نقش دانش‌آموز مهم‌تر می‌باشد درنتیجه:

برای تعیین اهداف تحصیلی، دانش‌آموز آن‌ها را باراهنمایی معلم شکل می‌دهد.

در تعیین وظایف تحصیلی، وظایف دانش‌آموز با پیشنهاد معلم تعیین می‌شود.

در انتخاب منابع، دانش‌آموز منابع خود را در نظر می‌گیرد و نظر معلم را در مورد آن‌ها جویا می‌شود.

۳٫۳٫ ارزیابی

ارزیابیِ برخی موضوعات در مدرسه، هوشمند است و هوش و سایر دروس بر اساس نوع درس، هوشمند نیستند.

ویژگی‌های ارزیابی در مدرسه یکپارچه است، به اشکال مختلف، روش‌های انتخاب مختلف، خطوط زمانی، دانش‌آموز محور و مداوم اجرا می‌شوند. حوزه ارزیابی در مدرسه هوشمند جامع است و علاوه

بر ارزیابی نهایی؛ دو مرحله ارزیابی آمادگی و رشد را نیز شامل می‌شود.

۳٫۴٫ محتوا

کل محتوا مبتنی بر چهار شاخص اصلی می‌باشد: کیفیت بالا، کیفیت آموزشی، جذابیت و انطباق با طرح درس.

مدیریت

پشتیبانی وی نیازمند نظرات و منابعی برای محیط آموزش-یادگیری

مسئولیت فردی و نیاز به مهارت‌ها

در این نقش، نقش معلمِ دانش‌آموزان، مدیر و اولیای آن‌ها تغییر خواهد یافت و آن‌ها نقشی مؤثر به همراه توانایی‌ها و آگاهی در مدرسه خواهند داشت.

۴٫ فناوری

ایجاد یک محیط مدیریت آموزش-یادگیری و ارتباطات خارجی، نیازمند راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری می‌باشد.

علاوه بر این مستندات، سازمان آموزش‌وپرورش تهران، ایران، برنامه اجرایی‌ای از “پروژه مدرسه هوشمند “را در ابتدای سال ۲۰۰۲ برای پیاده‌سازی در مدرسه تدوین نموده و به مدارس ارائه کرده است. در این سند، نیازمندی‌های مدارس برای تعیین و اجرای پروژه‌ها در چهار بخش مشخص‌شده است: زیرساخت (شبکه محلی ، اتصال اینترنت و سخت‌افزار)، نرم‌افزار (وب، سیستم‌های مدیریت آموزشی، محتوای الکترونیکی، سایر نرم‌افزارهای آموزش الکترونیکی ، سیستم‌های اتوماسیون مدرسه)، ارائه آموزش به چهار گروه از یادگیرندگان عبارت است از: کارکنان مدیریت، گروه آموزشی، دانش‌آموزان و اولیا) و نیروی انسانی.

همچنین اسکلت‌بندی و آماده‌سازی طرح پروژه در پنج مرحله انجام‌شده است: “طرح”، “بسیج”،” آموزش”، “برنامه کاربردی ” و “ارزیابی” و به‌صورت خلاصه در پایان این سند توصیف‌شده، هزینه پیاده‌سازی پروژه تجزیه‌وتحلیل شده است.

فعالیت‌های مطالعه‌ای در مدارس برای مدارس هوشمند آزمایشی

گروه اجرایی از دیدگاه‌هایشان در مورداجرای طرح سالانه با حضور در مدارس آزمایشی آگاه شده بودند و مصاحبه‌ها با مدیران، معلمان و دانش‌آموزان انجام‌شده بود. عمده فعالیت‌های مدرسه، با زیرساخت موردنیاز در ساخت پروژه در ارتباط بود. این فعالیت‌ها عبارت‌اند از: تجهیزات سخت‌افزاری و ایجاد تسهیلات شبکه‌ای، ارائه نرم‌افزار و آموزش. مدرسه به یک سیستم شبکه داخلی، اتاق تولید محتوا و یک سایت کامپیوتری مجهز شده بود و برخی اتاق‌ها به سیستم‌های کامپیوتری و ویدئو پروژکتور برای نیازمندی‌های آموزشی، مجهز شده بودند.

همچنین محتوای فعالیت‌های تولید تحصیلی، باکلاس‌های آموزشی و تشویق معلمان و دانش‌آموزان در این مدارس انجام می‌شود. برخی مدارس، قراردادی را با شرکت‌های خصوصی برای تولید نرم‌افزار و وب‌سایت پویا امضا کرده‌اند، تا موارد فوق را برآورده نمایند. ویژگی‌های یک مدرسه هوشمند از دیدگاه مقامات مدرسه می‌تواند در گزینه‌های زیر خلاصه گردد:

• فضای آموزشی به‌عنوان فضایی فیزیکی

• آموزش و تحصیل در مواجهه با ارتباط

• فراهم نمودن کلیه ارتباطات بر اساس شبکه و الکترونیک ( ارتباطات تحصیلی واداری)

• تغییرات تحصیل بر اساس تحقیق

• انجام فعالیت‌های پژوهشی در تیم

• استفاده از سیستم اتوماسیون در بخش‌های مختلف مدرسه

• تسهیلات آموزش الکترونیکی (تقاضا در مدرسه و ناحیه)

• افزایش سرعت یادگیری با ICT(فناوری اطلاعات و ارتباطات)

• ایجاد دانش در مدارس

• مسائل و چالش‌ها در مدارس

• مسائل و چالش‌های ایجادشده از سوی مقامات مدرسه

۱٫۴ قوانین

قوانین و مقررات مرتبط با آزمون‌های نهایی و امتحانات باید تغییر یابند تا با ایدئولوژی رایج مدارس هوشمند متناسب شوند. همچنین قوانین مشخصی برای تعریف موقعیت مدارس هوشمند وجود ندارند.

این مشکل، مسائل زیادی را در مدرسه ایجاد می‌کند. برای مثال، معلم ملزم به ایجاد محتوای چندرسانه‌ای نیست و اگر معلم آن را بر اساس علاقه شخصی انجام دهد، هیچ محتوای قانونی‌ای برای پرداخت دستمزد و جبران خسارت مالی وجود ندارد.

۲٫۴ محتوا

محتوای آموزش‌وپرورش فعلی، با اهداف مدارس هوشمند که دانش‌آموز محور هستند، تناسبی ندارد. اگر اهداف دانش‌آموز با کمک موضوعات توسعه می‌یابد، ارائه دروس قدیمی با روش‌های جدید نمی‌تواند در درس آموزشی دانش‌آموزان تغییر ایجاد کند. با توجه به محتوایی مشابه که هدف در دسترس نخواهد بود، همچنین فیلد واضح و تعریف ثابتی از تحقیق وجود ندارد که یکی از این اهداف مدارس را برای ایجاد مهم‌ترین آن‌ها کمرنگ نماید.

۳٫۴ نقش دانش‌آموز، معلم، مدیر و اولیا

نقش روزانه و وظایف دانش‌آموزان، معلمین و مدیر و وظایف آن‌ها و قدرت‌ها و تعامل آن‌ها در قالب مدارس جدید، تعریف‌نشده است و مدرسه باحالت عدم قطعیت با مسئله مواجه می‌شود. برای مثال، اگر به معلمان در مدارس در مورد مدارس هوشمند به‌درستی توضیح داده نشود، باعث ایجاد سردرگمی و تصور اشتباه در مورد آن‌ها می‌شود.

۴٫۴ تحصیلات

معلمان، مدیران و دانش‌آموزان نیاز به آموزش ویژه برای انجام وظایف محوله دارند. اما آموزش هدفمندی برای این گروه‌ها وجود ندارد، همگونی‌ای در استفاده از تسهیلات مدارس وجود ندارد، افرادی که اطلاعات خوبی در مورد فناوری دارند می‌توانند از تسهیلات استفاده کنند، اما آن‌هایی که نمی‌تواند پیش‌زمینه‌ای در مورد فناوری اطلاعات داشته باشند، با اهداف مدرسه متناسب نیستند و نمی‌توانند استفاده مناسبی از ابزارها داشته باشند.

۵٫۴ حمایت از کارکنان

طرح از سوی مقامات آموزشی به‌خوبی حمایت نمی‌شود. پشتیبانی غیرمالی باعث از دست رفتن انسجام و به وجود آمدن مشکلاتی در بسیج و مدیریت در مدارس می‌شود. همچنین، استفاده از فناوری جدید نیاز به تشویق مادی و معنوی (دانش‌آموزان و معلمان) در انجام این کار دارد که بدون منابع ضروری امکان‌پذیر نیست.

۵٫ موانع درراه مدارس هوشمند

اولین و شاید بزرگ‌ترین مانع در مسیر مدارس هوشمند، اعتقادات فرهنگیِ جامعه ما، به‌ویژه اولیای دانش‌آموزان، ‌باشد. بیش از چند دهه از تولید این فناوری‌ها می‌گذرد اما متأسفانه فرهنگ استفاده از آن توسعه‌نیافته است. مقاومت‌های متعددی در مسیر و در بسیاری از خانواده‌ها وجود دارد، این مسائل منجر به بد بودن این فناوری شده و آن‌ها از ورود تجهیزات الکترونیکی به منزلشان خودداری می‌کنند. بنابراین، فرزندان این خانواده‌ها با مشکلات جدی مواجه خواهند شد.

متأسفانه، باوجود پیشرفت‌های چشمگیر در این علم، شبکه ارتباطی هنوز محدود است چراکه دلایل بسیار ضعیفی وجود دارند و تعامل با ارتباطات اینترنتی ساده نیست، خط تلفن معمولی قادر به پاسخگویی به نیاز مشتریان و توزیع در این خطوط سیستمی از افراد انگیخته می‌شوند، بنابراین مقامات باید برای حل این مسئله دوباره سازمان‌دهی شوند.

یکی از مهم‌ترین موانع موجود در مسیر موفقیتِ مدارس هوشمند، مشکلات اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها در فراهم نمودن حداقل یک کامپیوتر است. اگر مدارس هوشمند بتوانند در مناطق متعددی گسترش یابند، این موضوع حساس‌تر هم خواهد شد، درصد قابل توجهی از دانش‌آموزان نمی‌توانند در مناطق خوب به کامپیوتر دسترسی یابند.

بر اساس عصر محیط جدید که اطلاعات [۱] در جامعه ایجاد می‌شوند، یادگیری مهارت‌های جدید اجتناب‌ناپذیر است. افزایش حجم اطلاعات در هر هفت سال دو برابر می‌شود، توانمندی‌های فناوری در حوزه‌های خدماتی مختلف و نیاز بازار مستلزم استفاده وسیع از فناوری‌های جدید است. آموزش مهارت‌ها برای کار گروهی در هماهنگی با عصر اطلاعات[۲] شرایط جدید خاصی را ایجاد نموده است. استقرار مدارس هوشمند، یکی از استراتژی‌های انتخاب شده در پاسخ به نیازهای امروز است. مالزی، اولین کشور توسعه‌یافته است که در استقرار چهارچوب این سیستم تحصیلی در سال ۱۹۹۶ موفق بوده و کیفیت سیستم تحصیلی خود را در آموزش، یادگیری و مدیریت با استفاده از ICT بهبود بخشیده است.

مدارس هوشمند مالزی از پنج هدف اصلی پیروی می‌کنند که دربرگیرنده تضمین کلیه پیشرفت‌های شخصی، ارائه فرصت‌هایی برای ارتقای توانمندی‌های شخصی و قابلیت‌ها، آموزش نیروی کار بااستعداد، ارائه آموزش در قالب دموکراسی و افزایش مشارکت ذینفعان در فرایند تحصیل می‌باشد. سیستم آموزشی ایران در سال ۱۳۸۰ تلاش نموده تا از این سیستم با عصر اطلاعات امروزی استفاده کند. مدارس هوشمند در مسیر کارآفرینی با استفاده از روش‌های جدید برای بهبود کیفیت تحصیل، آموزش افراد باکفایتی که هرگونه ظرفیت و بهره‌وری‌ای در صنعت جدید دارند، عمل می‌کنند. هدف از این پژوهش، استفاده از ICT در مدارس هوشمند مالزی و مقایسه آن با مدارس هوشمند در ایران است.

روش پژوهش، استفاده از کتابخانه‌ها، اسناد، وب‌سایت‌ها و مجلات الکترونیکی در دسترس می¬باشد. این پژوهش نشان می‌دهد که تفاوت‌های عمده‌ای بین سیستم تحصیلی هوشمند و چگونگی استفاده از ICT در این مدارس در ایران با استاندارهای خاص در کشورهای پیشرویی همچون مالزی وجود دارد. نتایج این پژوهش می‌تواند راه‌حل‌هایی را برای مدیران آموزش‌وپرورش فراهم نماید.

۶٫ نتیجه‌گیری

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های امروز، حرکت رو به رشد علم، فناوری، توسعه‌های اجتماعی و غیره در آن است. وقتی تنها رویداد ثابت، تغییر و عدم ثبات است، جوامع انسانی و سازمان‌ها ناگزیر از ایجاد توسعه‌های پویا و سازنده به دلیل دسترسی به رویه‌های جدید در آینده هستند، بر اساس گفته تافلر،”تنها استفاده خلاقانه از تغییر برای جهت آن است که می‌تواند از شوک صدمه آن چشم‌پوشی کند و به آینده بهتر و بیشتری برای انسان نائل شود.” از سویی دیگر، تقریباً تمام جوامع، از موسسه آموزش‌وپرورش انتظار دارند که در انتقال فرهنگ و رویکردهای قدیمی ارزشی به نسل‌های آینده که منبعی از تغییر جامعه و نوآوری، نقش داشته باشند، آموزش‌وپرورش منبعی از تغییر جامعه است و نوآوری به‌عنوان مأموریت تحصیل اشخاص ساختاری اصلی است و بینش‌های جامعه در این راه جدیت در اعمال آیین و رسومی ایجاد می‌کند و تلاش می‌کند انتظارات از نوآوری در جامعه آسان‌تر شود. این بدین معناست که سیستم آموزش‌وپرورش باید قادر به هماهنگی مناسب با تغییرات و توسعه‌ها در جامعه و تغییرات آتی باشد و تغییرات را برای ایجاد بهبودهای کمک‌کننده در آینده و جهت آن‌ها پیش‌بینی کند.

یک‌راه که بتواند در پاسخ به نیازهای سیستم‌های تحصیلی یاری‌دهنده باشد و امروزه در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه اجراشده یا در حال اجرا است، استفاده از ICT در سیستم‌های تحصیلی و درنتیجه استقرار و توسعه مدارس هوشمند است. این مدارس واقعاً مفهومی جدید و فلسفی از تحصیل و ترک سری موانع قدیمی ابداع کرده‌اند؛ آن‌ها تلاش می‌کنند از فناوری¬اطلاعات برای ارائه آموزش استفاده کنند. تحصیل مؤثر نیاز دارد که دانش‌آموزان نقش‌های جدیدی را در این مدارس بازی کنند، بنابراین جستجوگران اطلاعات ‌شوند. بنابراین، آن‌ها می‌تواند در مورد ارزش اطلاعات در دسترس بر روی اینترنت برایشان ارزیابی انجام دهند. در چنین شرایطی، نقش معلم از منتقل کننده مهارت و دانش به تسهیل کننده فرایند یادگیری تغییر خواهد یافت، درنتیجه آن‌ها باید تلاش کنند که به دانش‌آموزان در به دست آوردن اعتماد به نفس، اطلاعات استراتژیک و مدیریتی و مهارت‌ها را برای نفی ضروری که می‌توانند اجرا کنند و از ابزارهای فناوری در زندگی و موفقیت کاری استفاده کنند، کمک کنند.

چنانچه ذکرشده بود، همانند سایر نوآوری‌های تحصیلی در آموزش‌وپرورش، موانعی برای استقرار و توسعه این مدارس وجود دارند که عمده‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از مسائل ساختاری و فرهنگی. در ۵۰ سال گذشته، تغییرات بسیاری در زندگی انسان رخ‌داده، اگر شما نگاهی به دوروبرتان بیندازید، می‌توانید آن‌ها را ببینید. اما متأسفانه، کلاس‌های درس از ۵۰ سال گذشته تغییری نکرده‌اند و آموزش همچنان با تخته‌سیاه انجام می‌گیرد.

اگر مقامات و متولیان ، معلمان و افرادی که این اعمال سنتی را تکرار می‌کنند کامل شده باشند، اگر روشی جدید نباشد قابل‌قبول نیست، چراکه اصل “تغییر” و آمادگی “ایجاد تغییر” و علاقه‌مندی به پذیرفتن آن وجود دارد، در غیر این صورت لزوماً در راستای نتایج پیش‌بینی‌شده و افراد مرتبط باحالت قدرت و دفاع لزوماً تغییر نخواهد کرد. بنابراین، برای استفاده مؤثر از فناوری اطلاعات، به‌ویژه در روش‌های توسعه‌یافته برای بهبود نیازهای آموزشی، بررسی سیاست‌های آموزشی، سازمان‌دهی محتوا، بهبود منابع انسانی، طراحی محتوای درسی و ارتقای اثر اندازه‌گیری‌ها برای ارائه به همزیستی فرهنگی با فناوری جدید است.

مهدی سلطانی | موسسه فناوری اطلاعات، آکادمی ملی علوم آذربایجان، باکو، آذربایجان

[۱] curriculum

[۲] Q & A

[۳] psychological

[۴] promotion

[۵] LAN-Local Area Network

[۶] software

[۷] E-learning

[۸] application

[۹] Staff

[۱۰] physical and spiritual

[۱۱] resort

منابع

Toffler, Alvin (1994) Future Shock, translated by Heshmatollah Kemrani.1
Thomas, Jean (1990) Global Issues of Education, translated by Ahmad Aghazadeh.2
Saatchi, Mahmoud (1997), Applied Psychology for Managers.3
. Solymani, Ameneh (2003), six of technological learning in communities (technology),
URL: http://raha503.persianblog.ir/post/13
Tusi, Mohammad Ali (1996), Journal of Management Education.5
Majidi, Ardavan (2001) the top system.6
. Mashayekhi, Farideh (2000), new perspectives in educational planning.7
Niknami, Mustafa (1998), supervising and guiding training.8